بهبود محیط کشت و تنظیم‌کننده‌های رشدی در ریزازدیادی پایه رویشی پسته قزوینی

پایه‌‌ رویشی پسته قزوینی به عنوان یکی از پایه‌های مهم پسته در تحمل به شوری، آهکی و مقاوم به خشکی به‌شمار می‌آید. بمنظور تهیه یک دستور العمل مطمئن و تعیین محیط کشت بهینه برای ریزازدیادی این پایه، کارایی محیط‌کشت‌های GNH تغییریافته (GNH-A و GNH-B) در مقایسه با محیط‌کشت‌های MS، WPM، DKW یا GNH مورد مطالعه قرار گرفت. علاوه بر این تأثیر مقادیر مختلف BAP (1/1، 8/1 یا 6/3 mg/l) و ال-گلوتامین (0/0، 400، 800 یا 1600 mg/l) برای بهبود نرخ نوساقه‌زایی با کمترین نارسایی‌های فیزیولوژیکی بررسی شد. نتایج حاصله نشان داد که بیشترین تعداد جوانه و تعداد نوساقه به‌ازای هر ریزنمونه (جداکشت) با اختلاف معنی‌داری در محیط‌کشت GNH-A (به‌ترتیب 16/3 ± 46/34 و 46/0±23/4 ) در مقایسه با سایر محیط‌کشت‌ها بدست آمد. همچنین اضافه نمودن مقادیر مختلف BAP به محیط‌کشت، تاثیر معنی داری روی تمامی صفات رشدی مورد مطالعه داشت؛ بطوریکه بیشترین تعداد نوساقه به‌ازای هر جداکشت (48/0± 66/6) در محیط-کشت GNH-A حاوی mg/l6/3 BAP به‌دست آمد. افزودنmg/l 800 ال-گلوتامین به محیط‌کشت GNH-A با اختلاف معنی‌داری رشد طولی و وزن تر نوساقه‌های تولید شده را (به ترتیبcm 06/0±20/1 و g02/0 ± 31/0) در مقایسه با سایر مقادیر استفاده شده افزایش داد. علی‌رغم این، در مرحله ریشه‌زایی، درصد ریشه‌زایی با استفاده از NAA در مقایسه با IBA با اختلاف معنی‌داری افزایش یافت. انتظار می‌رود که نتایج ارائه شده در این مطالعه دیدگاه‌های جدیدی در زمینه توسعه محیط‌کشت‌های کارآمد برای گیاهان با ارزش اقتصادی، از جمله پسته پیش روی محققین قرار دهد.